De gewelfdelen van de koepel vormen samen een hemellucht, die net als de triomfstoet een voortzetting van de werkelijke ruimte beoogt, maar nu wel een goddelijke tegenover een aardse.

Koepel van de Oranjezaal
 

Tussen de symboliek van roem, vanitas en eeuwigheid in de hemel houden vier putti helemaal in de top een achthoekig portret van Amalia vast. Achter het portret bevindt zich een geschilderde lichtbron die de lucht geel kleurt. Alle putti ontvangen hun licht van deze bron. Dit licht speelt samen met het daglicht uit de acht ramen van de koepel.

Doorsnede van de Oranjezaal detail lichtbron op het dak van de koepel

Op het dak van de koepel

Het dak van de koepel is oorspronkelijk met een gouden hemellichaam gesierd. Dit zou een ster maar ook een zon kunnen zijn geweest. In de Republiek werd lichtsymboliek niet alleen op buitenlandse vorsten, maar ook op prinsen en op de stadhouder toegepast.

H A V O

Het licht in de koepel kan zo gezien worden als het door God gezegende stadhouderschap van Frederik Hendrik. Tussen putti met voorwerpen die vergankelijkheid en roem symboliseren, dragen in de lucht zwevende putti monogrammen van Amalia en Frederik Hendrik, H A V O. Met het portret van Amalia en de door putti gedragen vier vervlochten monogrammen van haar en haar echtgenoot staat de verbintenis tussen hen en het nageslacht centraal.

Monogrammen in de koepel van de Oranjezaal
Koepel van de Oranjezaal

rouw en onvergankelijke liefde

Onder de koepel is in acht panelen een door Huygens bedachte inscriptie aangebracht: FR. HENRICO PRINC. ARAUS . IPSUM SESE UNICUM IPSO DIGNUM LUCTUS ET AMORIS AETERNI MON. AMALIA DE SOLMS VIDUA INCONSOLABILIS MARITO INCOMPARABILI P. (Voor haar onvergelijkbare gemaal Frederik Hendrik Prins van Oranje heeft zijn ontroostbare weduwe Amalia van Solms als uiting van haar rouw en onvergankelijke liefde een gedenkteken opgericht, dat op zichzelf zonder weerga is en daarom juist hem waardig.)

Amalia als Moderne Artemisia

Als stichteres van de Oranjezaal manifesteert Amalia zich door middel van haar portret en de omringende tekst als een moderne Artemisia: ze symboliseert de continuïteit van het stadhouderschap en waakt als regentes over het stadhouderschap van de in 1650 geboren Prins Willem III.

Amalia van Solms door Gerard van Honthorst

Klik op de wand van de Oranjezaal voor meer informatie

hoekbovenlinks
noordwand
hoekbovenrechts
westwand
plafond oranjezaal
Oostwand: Triomfator
hoekonderlinks
Zuidwand: Hemelse liefde
hoekonderrechts