De opvoeding is gelukt. Op ooghoogte gaat de triomfstoet verder. Op de noordelijke kruisarm is Frederik Hendrik te zien als militair heerser. Na de muzikanten van de westwand volgen nu wagens met oorlogsbuit en geschenken, gevolgd door de offerdieren en begeleid door kinderen en priesters. Tot slot komen de gevangenen.

Noordwand van de Oranjezaal: Triomf om de verworden vrede  - Fotograaf Maarten Schuth
 

In de schilderingen daarboven ziet de toeschouwer een aantal hoogtepunten uit de militaire carrière van de stadhouder. De gewelfdelen sluiten af met een allegorie op het goede bestuur van Frederik Hendrik.

De Nederlandse Maagd biedt Frederik Hendrik het opperbevel aan door Theodoor van Thulden

Opperbevel aan Frederik Hendrik

Centraal op de noordwand biedt de Nederlandse maagd Frederik Hendrik de opperbevelstaf aan. Ook hier zijn veel symbolische verwijzingen te zien. Zo is het uit de hemel neerstromende zonlicht een terugkerend motief in de zaal. Dit licht staat voor goddelijke goedkeuring en betrokkenheid. Net als op de westwand waar Aeneas als stichter van het Romeinse Rijk gelijk wordt gesteld aan Frederik Hendrik, is ook op deze wand de vergelijking met Aeneas aanwezig door de antiquiserende kleding die Frederik Hendrik draagt. Een opvallende verwijzing naar de Tachtigjarige Oorlog is te zien in de scheepsmasten en de brandende stad op de achtergrond.

Akte van Survivantie

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ontstond door het verzet van zeven zelfstandige gewesten tegen de Spaanse koning. Er was een spanningsveld tussen de macht van de Oranjes en de bestuurders van de gewesten, de regenten. Als opperste legerleider was het voor de stadhouder tijdens de Tachtigjarige Oorlog makkelijker om de macht naar zich toe te trekken. Maar op het moment dat er vrede werd gesloten, was de macht van de stadhouder in gevaar. Als stadhouder was hij in dienst van de gewesten van de Republiek, een ambt dat niet vanzelfsprekend over ging van vader op zoon. Daarom was voor Frederik Hendrik de Akte van Survivantie in de jaren 1630-1632, het recht van erfopvolging voor zijn zoon Willem II, van groot belang. Een moment dat niet mocht ontbreken op deze wand in de Oranjezaal.

Frederik Hendrik ontvangt de survivantie voor Willem II door Theodoor van Thulden
Het goede bestuur van Frederik Hendrik door Pieter Soutman

Opvoeding en talenten van Frederik Hendrik

In het hemelse gewelf ligt de nadruk op het goede bestuur van Frederik Hendrik. Het bevorderen van kunst en wetenschap werd gezien als een belangrijke taak van een heerser. In tijde van vrede kunnen kunst en wetenschap opbloeien: Mercurius, god van kunst en wetenschap, wordt omringd door figuren die de beeldhouwkunst, schilderkunst, bouwkunst en welvaart symboliseren. Beeldhouwkunst houdt een beeld vast van Hercules, een subtiele verwijzing naar de kracht van Frederik Hendrik.

Klik op een wand van de Oranjezaal voor meer informatie

hoekbovenlinks
noordwand
hoekbovenrechts
westwand
plafond oranjezaal
Oostwand: Triomfator
hoekonderlinks
Zuidwand: Hemelse liefde
hoekonderrechts