A WIFE FOR WILLIAM III
In 1672, the ‘Year of Disaster’, William III was appointed stadholder of Holland and Zeeland and later of the other Dutch provinces as well. William sought the hand in marriage of his first cousin Princess Mary Stuart, the daughter of the future King James II. The marriage was concluded on 14 November 1677 in St James’s Palace, London. Back in the Dutch Republic, William and Mary drew up plans for a new palace at Het Loo. By 1686 it was almost ready, but was then extended in keeping with their new status as Stadholder-King and Queen.
THE GLORIOUS REVOLUTION
After the death of King Charles II in 1685, the staunchly Catholic James II ascended the throne. Until he produced a male heir, his daughter Mary was next in line of succession. When a son was finally born in 1688, it was not long before English Protestants invited William and Mary to intervene to free them from the Catholic yoke. William consequently set sail for England with a fleet of 53 heavily armed warships ‘to restore the laws and liberties of that country’. On 15 November 1688 he and his army of over 20,000 soldiers landed on English soil.
De Prins van Oranje versloeg zijn schoonvader tijdens de Slag aan de Boyne. Op 11 april 1689 werden Willem en Maria gekroond in een ‘diarchisch’ koningschap in de Westminster Abbey. Het was uniek dat zowel Willem III als Maria Stuart gekroond werden als regerend koning en regerend koningin. Voor de ceremonie werd speciaal een tweede set regalia gemaakt.
William & Mary
Koning-stadhouder Willem III regeerde over het koninkrijk en in zijn afwezigheid nam Maria de taak van hem over. Dat de koning-stadhouder en de koningin zich ook bezig hielden met kunst bleek uit de grote collectie bijzondere portretminiaturen die Maria verzamelde. Ook verwierf Willem III een naam door zijn vooruitstrevende ideeën over het toegankelijk maken voor het brede publiek van grote kunstwerken in een speciale galerij in Hampton Court. Op 7 januari 1695 stierf Maria aan de pokken. Het verdriet was groot, Willem “bezwoer dat er geen beter persoon dan zij had geleefd”. Na een val van zijn paard overleed de koning-stadhouder in 1702. In 1988 werd het driehonderd jarig jubileum ‘William & Mary’ zowel in Engeland als in Nederland uitgebreid gevierd. Voor die gelegenheid kwamen koningin Elizabeth en prins Philip naar Nederland en bezochten ondermeer de Nieuwe Kerk op de Dam voor de overzichtstentoonstelling "De Glorieuze Revolutie - de wereld van Willem en Mary 1650-1702”.
