Huis ten Bosch

Toen Amalia het ‘Lusthuys in ’t bos’ liet bouwen, vond zij de kamers aan de oostzijde geschikt voor haar appartement. De ‘slaap of bedtkamer’ had met vijf grote ramen een prachtig uitzicht op de tuin. De asgrijze behangsels met een patroon van bloemen afgewisseld met zwart Oostindisch damast waren gekozen om de staat van de rouwende weduwe weer te geven. Achter een balustrade stond het staatsiebed. Amalia gebruikte de ruimte behalve als slaapkamer ook als ontvangstkamer voor hooggeplaatste gasten, zoals de toen de gewoonte was.

Ook Maria II Stuart had de huidige DNA Salon als slaapkamer in gebruik. Zij liet het donkere behang vervangen door een behangsel van wit satijn waarop in zijde potten met kleurrijke bloemen waren geborduurd. Dit behangsel kwam uit de bedkamer van het westelijk appartement. Anna van Hannover gaf de slaapkamer een rood accent met wandbekleding en gordijnen van rood damast.

Slaapkamer van Wilhelmina van Pruisen

De laatste stadhoudersvrouw maakte ook gebruik van het oostelijke appartement op de eerste verdieping van Huis ten Bosch. Anders dan Anna van Hannover die het appartement alleen gebruikte voor officiële gelegenheden en haar slaap-en zitvertrek in de nieuwe oostelijke vleugel van het paleis had, koos Wilhelmina van Pruisen er weer voor om te wonen en slapen in het appartement van Amalia van Solms.

Zitmeubilair van Lelarge

Stadhouder Willem V en Wilhelmina van Pruisen hadden de vertrekken ingericht met meubelen in Lodewijk XV en Lodewijk XVI stijl. Hiertoe behoorde ook verguld zitmeubilair vervaardigd door de beroemde Parijse meubelmaker Jean-Baptiste III Lelarge. Toen de stadhouder in 1795 naar Engeland vluchtte, namen de Fransen de stadhouderlijke verblijven in beslag. Huis ten Bosch werd aan het Bataafse volk geschonken. Een groot deel van de kunstvoorwerpen en meubels werden verkocht, maar het ensemble van Lelarge, met aan de onderkant zijn meubelmakersstempel, bleef bewaard. In het midden van de twintigste eeuw werden de stoelen opnieuw gestoffeerd met een groene zijden damast met Lodewijk XVI-patroon. Bij de recente restauratie zijn de stoelen opnieuw gestoffeerd om te passen bij het nieuwe uiterlijk van de DNA Salon. De groene kleur van de armstoelen is een mooie herinnering aan de vorige naam van het vertrek.

Groene Salon

In 1856 verhuisde koningin Sophie naar Paleis Huis ten Bosch en kreeg het slaapvertrek weer de oorspronkelijke bestemming. Aan haar vriendin Lady Malet schreef zij: “Het is een vreemd huis met overal verborgen trapjes, waar in vroeger tijd de prinses van Oranje gebruik van gemaakt moet hebben. Er hangen zeven of acht schilderijen van haar in appelgroene japonnen.” Net als de groene japonnen van Prinses Wilhelmina van Pruisen was groen ook de kleur van het behang van het slaapvertrek. Toen Paleis Huis ten Bosch in de jaren ’50 van de vorige eeuw werd verbouwd, behield de ruimte zijn groene uitmonstering.

Portretten in de Groene Salon

Op foto’s uit de laatste helft van de twintigste eeuw is te zien dat in de Groene Salon verschillende portretten van Johann F. A. Tischbein hingen. Aan weerszijden van de deuren hingen de portretten van Prins Willem V en Wilhelmina van Pruisen. Tegenover het raam sierde het grote portret van de kinderen van de stadhouder en zijn vrouw de muur.

Grisaille van Aert Schouman

Boven de dubbele deuren hing een grisaille geschilderd door Aert Schouman. Dit ‘grauwtje’ dook in 1951 op als grisaille van Jacob de Wit op een veiling in Den Haag. Waarschijnlijk hing de grisaille oorspronkelijk als bovendeurstuk in het Stadhouderlijk kwartier op het Binnenhof. De aanwinst kreeg een plek boven de dubbele deuren van de kamer en hangt nog steeds in de DNA Salon.

Nog altijd in de DNA Salon

Ook de betimmering in Lodewijk XVI stijl en het stucplafond met chinoiserie decoratie, beide aangebracht ten tijde van stadhouder Willem V, zijn gehandhaafd bij de laatste verbouwing. In het plafond aan de tuinzijde staat in Chinese karakters in het plafond: “Moge rijkdom Uw Huis overspoelen en deugd Uw persoon.” Boven de deur is het plafond gedecoreerd met in het Chinees de tekst: “Als dit Huis vol deugd is, zal het hele land bloeien in weldadigheid.” En aan de overzijde van de raampartij staat: "Waardig is de houding die een bekwaam vorst karakteriseert.”

Na de recente verbouwing kreeg de Groene Salon een nieuwe naam. Niet zonder reden: de wandbekleding is niet meer groen, maar bestaat nu uit zestigduizend kleine baksteentjes die de wanden van het vertrek bedekken. Deze steentjes weerspiegelen fragmenten van het DNA van de koning en de koningin. De portretten hangen recht tegenover elkaar. Op de achterwand is het portret van de ‘burger van de wereld’ ‘de Global Citizen' gemaakt. Hier zijn generieke reeksen voor gebruikt. De gewone baksteentjes zijn gemaakt uit een mengsel van klei uit de Rijn en industriële klei. Jacob van der Beugel, de kunstenaar van deze portretten van de toekomst, zegt hierover in de brochure De Groene Salon: “We zijn, zoals de Nederlanders dat zeggen, uit de klei getrokken.”