In 2020 was het 100 jaar geleden dat na de Eerste Wereldoorlog de internationale hulpcampagne voor kinderen in Hongarije werd opgestart. De Hongaarse kinderen werden met treinen naar andere landen in Europa gebracht waar ze tijdelijk werden opgevangen om aan te sterken. Om deze gebeurtenis te herdenken opent op 10 december, een jaar vertraagd vanwege de COVID-19 epidemie, de tentoonstelling Destination: Hope - The International Children's Train Action in the Interwar Period in het Budapest History Museum in Hongarije. Hier worden de verhalen van enkele kinderen in beeld gebracht.
Hongaarse hulpaktie
De internationale hulpcampagne voor kinderen in Hongarije werd opgestart door de Landelijke Liga voor Kinderbescherming (namens de Hongaarse staat) in samenwerking met diverse buitenlandse organisaties. In Nederland werd hiervoor het ‘Centraal Comité voor Hongaarsche Vacantiekinderen’ opgericht. Hongarije had zwaar geleden tijdens de Eerste Wereldoorlog en veel grondgebied verloren. Daardoor was er een groot gebrek aan voedsel en ruimte ontstaan. Meer dan 28.000 Hongaarse kinderen werden in Nederland opgevangen om aan te sterken. De eerste zogeheten ‘kindertreinen’ vertrokken begin 1920 uit Boedapest. De ondervoede kinderen logeerden gemiddeld drie maanden bij Nederlandse pleeggezinnen waar zij door goede voeding en rust weer op krachten kwamen. Sommige kinderen konden lange tijd niet terug naar Hongarije en bleven jaren of permanent in Nederland. Het project liep tot 1930 en breidde zich uit naar andere landen, zoals Zwitserland, Zweden en Groot-Brittannië. In totaal werden tijdens deze periode ongeveer 60.000 kinderen geholpen. Het grootste deel, circa 85%, van de hulpbehoevende Hongaarse kinderen werd opgevangen in Nederland en België.
Nederland en Hongarije
De hulpcampagne verbeterde de internationale relaties van het geïsoleerde Hongarije. Ook met Nederland, een relatie die al van oudsher bestaat. Zo speelde admiraal Michiel de Ruyter een belangrijke rol bij de redding van Hongaarse predikanten die in 1676 door keizer Leopold I waren verbannen en als galeislaven bij de Spaanse vloot terecht waren gekomen. Bij deze redding wordt in de stad Debreczen in Hongarije nog elk jaar stil gestaan.
Ook de culturele banden tussen de twee landen werden aangehaald. De kinderen die naar Hongarije terugkeerden brachten bovendien culturele invloeden vanuit Nederland mee, die ook nu nog herkenbaar zijn in Hongarije. Voorbeelden hiervan zullen in de tentoonstelling te zien zijn.
Tentoonstelling
De tentoonstelling plaatst de kindertreinen hulpcampagne in zijn historische en sociale context. In woord en beeld wordt de situatie geschetst vlak na de Eerste Wereldoorlog tot aan de invloeden van de campagne die in het heden nog zichtbaar zijn. Daarnaast worden de individuele verhalen van 15 kinderen in beeld gebracht met objecten en interviews die het onderwerp tot leven brengen. Uit de collecties van de Koninklijke Verzamelingen zijn een aantal huldeblijken en muziekstukken te zien. Deze werden opgedragen aan leden van de Koninklijke Familie in de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw.
