Er staan weer vier nieuwe inventarissen online die inzicht geven in de levens van de prinsen en prinsessen van het Huis Oranje-Nassau! De inventarissen zijn de toegang tot de archieven en beschrijven welke stukken zich in een archief bevinden. Brieven, rekeningen, testamenten en nog veel meer geschriften nemen ons mee terug naar het verleden. Telkens worden nieuwe inventarissen op de website geplaatst, zodat deze ook digitaal raadpleegbaar zijn. Zo kunt u thuis bekijken wat er in het archief te vinden is. Van de overige archieven zijn gedrukte of handgeschreven inventarissen te raadplegen in het Koninklijk Huisarchief. In de Archieven Online zijn alle archieven van vóór 1934 van de Koninklijke Verzamelingen opgenomen.

 
intro levenoppapier
 

Prins Filips Willem (A12)

Filips Willem (1554-1618) was de oudste zoon van Willem van Oranje en Anna van Egmond. Hij trouwde in 1606 met Eleonora van Bourbon-Condé (1587-1619), een nicht van koning Hendrik IV van Frankrijk en een dochter van Hendrik I van Bourbon-Condé. Aan het begin van de Nederlandse Opstand in 1568 werd Filips Willem door de Hertog van Alva gegijzeld en naar Filips II in Spanje gebracht. Tijdens zijn gedwongen verblijf aldaar werd hij katholiek opgevoed. Bijna 30 jaar later keerde hij in gezelschap van aartshertog Albert van Oostenrijk terug naar Nederlands grondgebied en kreeg hij het beheer over de erfenis van zijn moederszijde, de zogeheten ‘moederlijke goederen’. Dit zijn bezittingen en gebieden die van oudsher komen van zijn moeders familie. Na het overlijden van Willem van Oranje in 1584 werd de erfenis pas na een lange onderlinge strijd in 1609 definitief verdeeld tussen hem en zijn halfbroers prins Maurits en prins Frederik Hendrik. De charters in relatie tot de ‘vaderlijke en moederlijke goederen’ maken een groot deel uit van het archief.

filipsw
 
Maria
willemII

Prins Willem II (A15)

Willem II (1626-1650) was de zoon van stadhouder Frederik Hendrik en Amalia van Solms. Hij trouwde op 12 mei 1641 op 14-jarige leeftijd met de toen 9-jarige Maria Henriëtte Stuart, de oudste dochter van koning Karel I van Engeland. Dit was dankzij een geslaagde huwelijkspolitiek van Frederik Hendrik waarvan veel sporen in het archief van Willem II zijn terug te vinden. Het archief van Willem II bevat ook stukken van en over zijn echtgenote Maria Stuart.
Willem II was tussen 1647 en 1650 stadhouder van Holland, Zeeland, Utrecht, Overijssel, Gelre en Zutphen, Groningen en Drenthe. In juli 1650 pleegde hij een staatsgreep en sloot zes politieke tegenstanders op in Slot Loevestein, onder wie Jacob de Witt (vader van de latere raadspensionaris van Holland, Johan de Witt). Deze gevangenneming is in zijn archief goed gedocumenteerd. Willem stierf op jonge leeftijd aan de pokken. Hij was slechts 24 jaar toen hij op 6 november 1650 overleed. Acht dagen later werd zijn zoon geboren, Willem III.

 

Prins Casimir (A44a) en prinses Sophie (A44b)

Casimir (1822) en Sophie (1824-1897) zijn de twee jongste kinderen van koning Willem II en Anna Paulowna. Casimir werd op 21 mei 1822 geboren. Hij overleed op 22 oktober van datzelfde jaar aan de gevolgen van een waterhoofd. Omdat hij maar 5 maanden oud is geworden, bevinden zich in zijn archief alleen stukken over zijn geboorte, doop en overlijden. Casimir werd aanvankelijk begraven in de Protestantse Kerk te Brussel, maar op 11 mei 1860 werd hij alsnog bijgezet in de Grafkelder van de Oranje-Nassau's in de Nieuwe Kerk te Delft.
Sophie werd op 8 april 1824 geboren. Na haar huwelijk op 8 oktober 1842 in Den Haag met Carl Alexander August Johann van Saksen-Weimar-Eisenach (1818-1901), de latere groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach, verhuisde ze naar Weimar. Sophie was erg actief op maatschappelijk en cultureel gebied. Zij was de drijvende kracht achter de totstandkoming van de uitgave van de volledige werken van Goethe. Deze Sophienausgabe werd dan ook naar haar vernoemd. Daarnaast richtte zij ook het beroemde Goethe- und Schiller-Archiv op.

sophie
 
sophieweimar

Met het Nederlandse nationale geschenk bij haar gouden bruiloft in 1892 stichtte Sophie het Sophie-fonds, bestemd voor maatschappelijke projecten in Nederland en zijn koloniën. Groothertogin Sophie onderhield nauwe banden met haar thuisland en haar schoonzus Emma en nichtje Wilhelmina. Zowel Emma als Wilhelmina waren erg op haar gesteld. In het archief vinden we brieven van Wilhelmina aan Sophie. Sophie droeg bij aan de ontwikkeling van haar geboortestad Den Haag door afstand te doen van onroerend goed voor de aanleg van de wijk Duinoord, het verversingskanaal en de bouw van Bronovo, het diaconessenziekenhuis. Sophie overleed op 23 maart 1897.

Inventarissen die ook online raadpleegbaar zijn

A22 Willem Lodewijk, graaf van Nassau-Dillenburg (1560-1620)
A23 Ernst Casimir, graaf van Nassau-Dietz (1573-1632)
A23a Sophia Hedwig, hertogin van Brunswijk-Wolfenbüttel (1592-1642)
A24 Hendrik Casimir I, graaf van Nassau-Dietz (1612-1640)
A25 Willem Frederik, vorst van Nassau-Dietz (1613-1664)
A25a Albertina Agnes, prinses van Oranje (1634-1696)
A26 Hendrik Casimir II, vorst van Nassau-Dietz (1657-1696)
A26a Henriëtte Amalia, prinses van Anhalt-Dessau (1666-1726)
A26b De dochters van Hendrik Casimir II en Henriette Amalia van Anhalt-Dessau
A27 Johan Willem Friso, prins van Oranje (1687-1711)
A28 Maria Louise, landgravin van Hessen-Kassel (1688-1765)
A31 Willem V Batavus, prins van Oranje (1748-1806)
A32 Wilhelmina, prinses van Pruisen (1751-1820)
A33 Louise, prinses van Oranje-Nassau (1770-1819)
A34 Willem George Frederik (Frederik), prins van Oranje-Nassau (1774-1799)
A36 Wilhelmina, prinses van Pruisen, koningin der Nederlanden (1774-1837)
A37 Frederik, prins der Nederlanden (1797-1881)
A37a Louise, prinses van Pruisen (1808-1870)
A37b Louise, prinses der Nederlanden (1828-1870)
A37c Marie, prinses der Nederlanden (1841-1910)
A41 Anna Paulowna, grootvorstin van Rusland, koningin der Nederlanden (1795-1865)
A43 Hendrik, prins der Nederlanden (1820-1879)

E01a Hofcommissie Den Haag (1814-1840)
E01b Hofcommissie Den Haag (1849-1919)
E01d Hofcommissie Brussel (1815-1829)
E09c Intendance van het Koninklijk Paleis en Domein Het Loo 1806-1971 (1975)
E09d Rentmeester van het Paleis en Domein Soestdijk (1580) 1674-1890

G003 Collectie Herman Tollius (1742-1822)